Van bi, van bướm và van kim là các loại van thông dụng thường dùng trong các hệ thống thủy lực khí nén. Bên cạnh các loại van này, van cổng, van một chiều, van an toàn, van chốt xoay cũng được thường xuyên sử dụng rộng rãi. Vậy khi nào sử dụng van bi, van bướm, khi nào sử dụng van kim, van cổng… và ưu nhược điểm của từng loại van như thế nào. Bài viết ngày hôm nay mình sẽ giới thiệu và giúp anh em giải quyết mấy vấn đề này. Let’s go !!!
1. Đặc điểm chung của các loại van
Ok anh em. Phần đầu tiên mình xin phép lại được trình bày chút kiến thức cơ bản mà phải tới 96,69% các anh em đã biết về định nghĩa van là gì. Đây là khái niệm mình đã trình bày rất rõ trong bài viết về van điều khiển tự động – van điện từ. Anh em có thể tham khảo bài viết sau:
Van là thiết bị thủy lực khí nén được sử dụng trong các hệ thống để đóng mở( van đóng mở), điều khiển hướng dòng chảy( van phân phối, van một chiều), điều chỉnh lưu lượng( van tiết lưu), điều chỉnh áp suất( van điều áp, van giảm áp, van an toàn)…
Các loại van bi, van bướm, van kim, van cửa… trong thực tế là các loại van dùng để đóng mở các dòng lưu lượng và chúng hoàn toàn là bằng tay thủ công anh em nhé. Chúng được sử dụng không chỉ trong thủy lực khí nén công nghiệp, mà chúng còn được sử dụng trong các hệ thống nước sinh hoạt trong thành phố, khu cung cư hay tưới tiêu.
Vai trò của van trong hệ thống khí nén
Trong hệ thống khí nén thông thường, chúng là các van khí nén nhỏ gọn cung cấp lưu lượng khí để cho phép dòng khí vào nhánh của hệ thống, cung cấp cho hệ thống để sinh công hay phân phối khí từ trạm khí nén tới nơi sử dụng.
Trong hệ thống thủy lực, các loại van này đóng vai trò tương tự nhưng với môi chất là dầu thủy lực. Để có thể tách biệt hoặc cho phép dầu đi vào các đường ống nhánh, các loại van shut off trên( các loại van bi, van bướm, van cửa thường đóng vai trò on off lưu lượng khí nén còn được gọi là van shut off) sẽ được lắp đặt tại đầu các nhánh.
Còn đối với các hệ thống nước sinh hoạt hay tưới tiêu, các loại van on off trên lại có vai trò chính. Đối với hệ thống nước, sẽ không có van điều khiển hướng để sinh công, van giảm áp hay van tiết lưu gì cả. Các hệ thống nước này chỉ hoạt động với duy nhất một chức năng là cung cấp hoặc ngắt lưu lượng nước. Hiểu biết rõ về các loại van này sẽ giúp ích cho các bạn rất nhiều.
2. Van bi là gì
Van bi( Ball valve) là một trong những loại van được sử dụng rộng rãi nhất trong tất cả các loại van kể trên. Chức năng duy nhất của van bi là đóng kín và mở hết khoảng trống để ngăn cản hoặc cung cấp các dòng lưu lượng ở trước và sau van.
Cấu tạo van bi
Cấu tạo của van bi gồm có thân vỏ van, bi và thiết bị dùng để điều chỉnh van. Thân vỏ van thường được làm bằng thép không gỉ SUS 304, SUS 316, đồng thau hoặc thậm chí là cả nhựa. Nó gồm có 2 mặt bích 2 bên và buồng van. Mặt bích van có chức năng giúp cố định van và đường ống tạo thành một dòng chảy kín khít. Buồng van là nơi chứa bi và thiết bị điều khiển. Chính nơi này, dòng chảy sẽ được lưu thông hoặc ngắn lại tùy thuộc vào trạng thái đóng mở của van.
Bi đóng vai trò như cánh cửa. Trên thân bi được khoét một lỗ xuyên qua tâm để dòng lưu lượng có thể đi qua nếu như lỗ này trùng với phương của ống. Khi lỗ này lệch đi một góc so với ống, tiết diện mở của van bi giảm và nó đóng hoàn toàn khi lỗ này tạo với ống một góc 90 độ. Bi thường được làm bằng thép không gỉ sus 316 hoặc sus 304 và bề mặt của nó có độ bóng cao.
Nguyên lí hoạt động của van bi
Trục của van bi nối thẳng tới bi. Chính trục này được gắn với tay cầm hoặc vặn giúp bi có thể xoay một góc 90 độ nhằm thay đổi trạng thái đóng mở của van.
Ưu điểm của van bi là có thể dùng để đóng mở các hệ thống có lưu lượng lớn, áp suất lớn do cấu tạo chắc chắn của bi. Hình dáng cầu giúp nó giảm tối đa lực cản khi xoay quanh dòng lưu lượng để đóng hay mở van. Chính vì vậy, van bi có tuổi thọ rất bền và nó không gây tổn hao áp suất. Cứ khi nào dùng để đóng mở lưu lượng lớn, áp suất cao thì nhớ dùng van bi anh em nhé.
3. Van bướm là gì
Van bướm
Van bướm( butterfly valve) thường được sử dụng trong các hệ thống có lưu lượng cao và áp suất trung bình thấp.
Van bướm có cấu tạo rất đơn giản và trông có phần yếu đuối. Thân van mỏng gắn với đĩa van. Phần thân van ngắn hơn so với van bi bởi đĩa van dẹt. Thường được làm bằng thép không gỉ hay đồng thau. Phần đĩa tuy có độ dày nhất định, song do hình dạng là đĩa, lại nằm giữa dòng chảy của hệ thống nên chúng rất yếu đuối và không dùng cho các hệ thống áp suất cao.
Nguyên lí hoạt động của van bướm
Van bướm cho dù có mở hết cỡ nhưng do đặc điểm xoay 1/4 vòng nhưng không có lỗ xuyên tâm như van bi nên nó luôn luôn gây ra tổn thất áp suất. Tuy vậy, với cấu tạo đơn giản và đường kính đĩa lớn, van bướm thường được sử dụng trong các hệ thống áp thấp và lưu lượng cao.
4. Van cổng là gì
Van cổng
Van cổng( gate valve) được sử dụng để đóng mở dòng lưu lượng với nguyên lí hơi khác với các loại van on off còn lại. Nếu như các loại van trên thường sử dụng chuyển động quay quanh trục để đóng mở van thì loại van cổng này lại đóng mở van theo chuyển động tịnh tiến.
Nguyên lí hoạt động của van cổng
Phần chặn dòng chảy được đóng lại từ từ bằng cách xoay tay xoay bên trên. Với kiểu truyền động là đai ốc trục vít, khi tay xoay quay tròn, phần chặn van được gắn với trục đóng vai trò là thân bu lông sẽ chuyển động lên xuống, từ đó hạ thấp van hay nâng cao van, giải phóng cho chất lỏng qua hay đóng lại.
Van cổng ở trạng thái mở hoàn toàn, không làm tổn thất lưu lượng cũng như áp suất như van bướm. Chúng cũng được sử dụng trong các hệ thống có lưu lượng lớn và áp suất nhỏ anh em nhé
5. Van kim là gì
Van kim Swagelok
Van kim( needle valve) là loại van được sử dụng cho hệ thống có lưu lượng nhỏ và áp suất cao. Với đặc điểm cấu tạo phần cửa van nhỏ và phần đóng mở là thanh trụ nhỏ dài, van kim chỉ cho phép một lưu lượng khí qua rất nhỏ, nhỏ hơn rất nhiều so với van bướm, van bi, van cổng. Tuy vậy, van kim lại được dùng trong các hệ thống cần điều chỉnh lưu lượng khí chính xác.
Như vậy, cứ khi nào cần đóng mở hay điều chỉnh lưu lượng khí nhỏ, anh em hãy lựa chọn van kim nhé.
6. Van màng là gì
Van màng
Van màng( diaphragm valve) không hề sử dụng chất liệu kim loại như các loại van thông thường khác để chặn mở dòng lưu lượng.
Van màng chặn mở dòng lưu lượng bằng cách, tạo ra một lực đẩy áp sát màng xuống thành ống đối diện. Lớp màng này được làm bằng vật liệu đàn hồi tốt. Chuyển động của màng là chuyển động tịnh tiến.
Nguyên lí hoạt động của van màng
Ok bài viết ngày hôm nay mình chỉ giới thiệu ngắn gọn cho anh em biết vậy thôi. Đó là các loại van thường xuyên gặp trong các hệ thống thủ công điều khiển bằng tay. Do cấu tạo đơn giản nên mình không có gì trình bày nhiều. Hẹn gặp lại anh em trong các chủ đề khác.
Còn chần chừ gì nữa mà không gọi ngay cho chúng tôi để có được sự hài lòng nhất. Với đội ngũ tiến sĩ kỹ sư trẻ năng động trong và ngoài nước trên 5 năm kinh nghiệm hi vọng sẽ mang lại sự lựa chọn tốt nhất cho khách hàng.
Sự cố của các bạn là trách nhiệm của chúng tôi! Gọi ngay đi!
