Gioăng phớt cao su xi lanh thủy lực là một phần tử đóng vai trò hết sức quan trọng trong xi lanh thủy lực. Doăng phớt thủy lực đảm bảo liệu rằng, xi lanh thủy lực của các bạn có đạt được áp suất đúng như thiết kế hay không. Hư hỏng về gioăng phớt thủy lực chiếm tới khoảng 90% các hư hỏng thường gặp trong xy lanh thủy lực. Hãy cùng xem cách lựa chọn doăng phớt cao su trong xi lanh để có thể tự mình thay thế khi bảo dưỡng các thiết bị thủy lực. Let’ s go !!!
1. Gioăng phớt cao su thủy lực
1.1 Gioăng phớt cao su thủy lực là gì ?
Hầu hết anh em đang đọc bài viết này sẽ có câu trả lời cho câu hỏi này. Tuy vậy, đối với những bạn làm ở bộ phận mua bán hàng hóa cho các công ty, không phải dân kĩ thuật, sẽ gặp khó khăn trong vấn đề này. Anh em nào biết rồi thì có thể chuyển sang phần sau nhé.Mình sẽ cố gắng trình bày một cách dễ hiểu nhất cho mấy học thương mại, xuất nhập khẩu, vốn không có nhiều kiến thức về kĩ thuật, nhưng vẫn phải đi mua hàng gioăng phớt.
Gioăng phớt là gì
Về định nghĩa chuẩn, gioăng phớt cao su là phần tử được lắp vào các khe rãnh trên các thiết bị thủy lực, thiết bị khí nén như xy lanh thủy lực, xi lanh khí nén nhằm mục đích làm kín các khe hở nhỏ tại vị trí lắp các chi tiết khác nhau bằng mối ghép lỏng. Hơi khó hiểu phải không nào, mình sẽ giải thích kèm hình ảnh cho các bạn.
Trước tiên, xi lanh thủy lực hay xi lanh khí nén, muốn biết là gì thì các bạn tham khảo bài viết sau trước nhé. Mình đã trình bày rất chi tiết và dễ hiểu nên các bạn không sợ.
Xong rồi thì giờ mình sẽ cùng tìm hiểu, trong xi lanh thủy lực, gioăng phớt nó có ý nghĩa gì.
Các bạn nhìn hình ảnh này nhé. Mình sẽ trình bày cho các bạn dễ hiểu nhất.
gioăng phớt trong xi lanh thủy lực
Các bạn để ý không, khi xi lanh hoạt động, hai buồng tách biệt sẽ có áp suất rất khác biệt, một buồng áp suất cao, một buồng áp suất thấp. Chính sự chênh lệch áp suất này tạo ra sự dịch chuyển của cần piston. Chênh lệch càng lớn thì xi lanh đẩy càng lớn.
Rồi hiểu đơn giản thế thôi không các bạn lại rối. Đến đây, thì các bạn đã thấy vai trò của cái phớt rồi. Phớt cao su thủy lực có nhiệm vụ, làm kín khe hở giữa hai buồng. Khe hở này nhỏ lắm, các bạn không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Tuy nhiên, dưới áp suất cao, môi chất là dầu thủy lực hay khí nén, khe hở này sẽ làm rỏ rỉ rất nhiều, dầu từ buồng áp cao sẽ sang buồng áp thấp, gây mất áp suất. Từ đó, xi lanh của các bạn sẽ không thể sinh lực lớn như thiết kế. Nếu khe hở lớn, chênh lệch áp suất thậm chí sẽ bằng 0, xi lanh trở thành đống sắt vụn. Các bạn hiểu vai trò của gioăng phớt cao su thủy lực rồi chứ.
Rồi tóm lại, gioăng phớt cao su thủy lực là thiết bị được lắp đặt trong các xi lanh thủy lực, khí nén, hay bất cứ nơi nào cần làm kín các buồng với nhau với chức năng làm kín. Chuyển sang phần tiếp theo thôi nào !!!
1.2 Gioăng phớt cao su thủy lực được lắp đặt ở đâu?
Tất nhiên là trong xi lanh thủy lực rồi. Đối với gioăng phớt khí nén, thì là các xi lanh khí nén phải không ?
Chuẩn rồi, nhưng vấn đề mình muốn trình bày cho các bạn hiểu, gioăng phớt cao su ở trong xi lanh thủy lực không chỉ có 1 loại, mà có rất nhiều loại. Tùy từng vị trí khác nhau mà chúng có chức năng khác nhau.
Về cơ bản, trong 1 xy lanh thủy lực sẽ có những loại gioăng phớt cao su( hay gioăng phớt bằng chất liệu khác) cơ bản sau.
gioang_phot_trong_xi_lanh_thuy_luc
1.2.1 Dẫn hướng xi lanh thủy lực
Dẫn hướng trong xi lanh thủy lực tiếng anh là guide ring
Có 2 loại dẫn hướng trong xi lanh thủy lực cũng như trong xi lanh khí nén. Dẫn hướng cần tiếng anh là rod guide ring và dẫn hướng piston tiếng anh là piston guide ring. Mình trình bày để mấy anh em sinh viên có thể dễ tìm hiểu và đọc các tài liệu bằng tiếng anh.
Dẫn hướng trong xi lanh thủy lực
Dẫn hướng không được liệt kê vào danh sách doăng phớt trong xi lanh thủy lực nhưng, nó dễ gây nhầm lẫn cho các bạn, nên mình trình bày cho các bạn luôn. Trên quả piston của các xi lanh có hành trình dài, nhất là xy lanh thủy lực làm việc với tải trọng lớn, và phương làm việc không phải là thẳng đứng hay nằm ngang thì luôn luôn có dẫn hướng. Dẫn hướng này có nhiệm vụ, đảm bảo quả piston, cần xi lanh luôn song song với ống xy lanh. Vì sao cần đảm bảo cần xi lanh luôn song song với ống xy lanh ?
Trong quá trình hoạt động, quả piston sẽ chuyển động dọc ống xi lanh. Bình thường, ống xy lanh thủy lực luôn chứa dầu làm môi chất, dầu có tác dụng vừa bôi trơn vừa làm mát thế nên, xi lanh hoạt động bình thường. Thế nhưng, vì điều kiện nào đó, có thể do điều kiện gá đặt xi lanh nghiêng, phương hoạt động không phải là thẳng đứng hay nằm ngang, thì việc cần xy lanh và ống xy lanh không song song rất dễ xảy ra. Việc không song song này sẽ dẫn tới một hệ quả là, một phần quả piston sẽ tỳ lên ống xy lanh nhiều hơn so với bình thường. Với tần số hoạt động lớn, tải trọng nặng, ma sát sinh ra sẽ rất lớn. Nhiệt độ tăng lên, mòn nhiều hơn là các hậu quả nặng nề. mọi người đã hiểu vai trò của dẫn hướng trong xi lanh thủy lực chưa ?
1.2.2 Phớt cao su trong xi lanh thủy lực
Phớt chung trong tiếng anh gọi là seal. Tùy theo là phớt thủy lực hay phớt khí nén mà trong tiếng anh người ta gọi là hydraulic seal và pneumatic seal.
Đây là chi tiết quan trọng nhất trong các loại doăng phớt của xi lanh thủy lực, về vai trò cũng như điều kiện làm việc. Phớt thủy lực trên quả piston được lắp trên rãnh quả piston có nhiệm vụ làm kín. Đây là loại phớt có điều kiện làm việc khắc nghiệt nhất trong xi lanh. Mình sẽ dừng lại lâu hơn để phân tích một vài điểm của loại phớt lắp trên quả piston này.
Gioăng phớt động trong xi lanh thủy lực
Thứ nhất, nó phải chịu một áp lực không đều từ hai phía. Buồng áp cao sẽ tạo ra áp lực cao lên 1 mặt của vòng phớt cao su, trong khi đó, ở buồng còn lại, phớt cao su trên quả piston hầu như không chịu một chút áp lực nào. Trong hai hành trình tiến lùi của xi lanh thủy lực tác dụng kép( hay còn gọi là xi lanh thủy lực tác dụng 2 chiều), lần lượt hai mặt của phớt sẽ phải chịu áp suất cao thay đổi liên tục. Với tần số hoạt động và tải trọng lớn, sự thay đổi áp suất liên tục sẽ gây tổn hại lớn tới chất lượng của phớt cao su thủy lực. Hiện tượng này tương tự như hiện tượng mỏi do thay đổi ứng suất trên bề mặt làm việc của các chi tiết kim loại, ví dụ như bánh răng ăn khớp. Khi thay đổi ứng suất liên tục, bề mặt bánh răng sẽ bị ” mỏi” gây ra sự phá hủy mặc dù ứng suất phá hủy nhỏ hơn ứng suất cho phép rất nhiều.
Thứ 2, đây là loại gioăng phớt động. Có hai loại gioăng phớt là gioăng phớt động và gioăng phớt tĩnh. Gioăng phớt động thì thường làm việc vất vả hơn vì nó phải ma sát rất nhiều và sinh nhiệt rất nhiều. Ma sát tĩnh thì thường chỉ phải chịu áp suất nên độ bền nhiệt cũng thấp hơn rất nhiều. Gioăng phớt cao su lắp trên quả piston chuyển động liên tục, chịu áp suất thay đổi chênh lệch giữa 2 buồng và thay đổi liên tục. Có thể thấy, tại vị trí này, phớt cao su làm việc khắc nghiệt nhất.
1.2.3 Phớt cao su tĩnh trong xi lanh thủy lực
Phớt tĩnh trong tiếng anh gọi là static seal. Phớt động trong tiếng anh gọi là seal chung chung hay dynamic seal.
Các bạn quan sát hình ảnh, tại các vị trí 3, 4, 6 chính là các phớt cao su tĩnh. Với đặc điểm là làm kín tại chỗ, các loại gioăng phớt này có điều kiện làm việc ít khắc nghiệt hơn nhiều.
1.2.4 Gạt bụi đầu cần trong xi lanh thủy lực
Gạt bụi trong xi lanh thủy lực hay khí nén gọi là hydraulic wiper seal hoặc pneumatic seal
Tất cả các xi lanh thủy lực hay xi lanh khí nén đều phải có gạt bụi. Phớt cao su gạt bụi được lắp ở đầu ống xy lanh với nhiệm vụ, loại bỏ bụi và chất bẩn. Anh em biết, tất cả phần tử trong hệ thống thủy lực đều làm việc trong môi trường sạch. Một vài hạt bẩn dưới áp suất cao và tần số hoạt động lớn, sẽ gây phá hủy cả hệ thống. Cốc lọc dầu trong bể không thể lọc sạch 100% chất bẩn, thế nên, luôn phải loại bỏ chất bẩn xâm nhập vào hệ thống.
gioang_phot_xi_lanh_thuy_luc_gạt_bui
Trong quá trình hoạt động, cần xi lanh ở bên ngoài môi trường. Với các xe công trình, hay các xi lanh làm việc dưới biển, dưới nước như nâng hạ cửa đập, cửa cống … việc loại bỏ cát, chất bẩn, nước trước khi cần piston đi vào xi lanh là quan trọng vô cùng. Gạt bụi giúp loại bỏ hầu hết các loại tạp chất đó.
1.3 Gioăng phớt cao su thủy lực và các vật liệu làm gioăng phớt
Về việc phân loại gioăng phớt thủy lực, mình chỉ bổ sung thêm một vài ý. Bài viết trước mình đã trình bày rất kĩ rồi, anh em xem lại dưới đây nhé
Có rất nhiều loại xi lanh thủy lực, chúng được phân chia theo áp suất( cao hay thấp), theo môi trường làm việc( dưới biển, trong lò hơi, ngoài trời …), theo nguyên lý hoạt động( tác dụng đơn, tác dụng kép) … Gioăng phớt thủy lực cũng từ đó mà được phân chia ra làm rất nhiều loại.
Phân loại gioăng phớt theo môi trường làm việc thì có gioăng phớt thủy lực trong xi lanh làm việc dưới nước, gioăng phớt thủy lực trong xi lanh làm việc dưới biển, gioăng phớt thủy lực trong xi lanh làm việc trong lò hơi … Đây là các loại gioăng phớt đặc biệt trong môi trường đặc biệt. Đối với xi lanh làm việc dưới biển, gioăng phớt cao su phải có cơ tính chịu ăn mòn của muối. Đối với xi lanh làm việc trong lò hơi, gioăng phớt cao su chịu nhiệt khoảng vài trăm độ. Rất khắc nghiệt !!!
gioăng phớt chịu áp lớn
Gioăng phớt thủy lực trong xi lanh máy công trình, gioăng phớt thủy lực trong xi lanh máy cẩu với đặc điểm là áp lực rất lớn, chịu nhiệt độ cao.
Chính vì gioăng phớt thủy lực giữ vai trò quan trọng như vậy nên vật liệu sản xuất gioăng phớt thủy lực được sử dụng rất đa dạng.
1.3.1 Gioăng phớt Polyurethane (PU)
gioăng phớt thủy lực
Polyurethane (PU) là một loại vật liệu đàn hồi. Gioăng phớt cao su thông thường có tính đàn hồi tốt, co giãn trong phạm vi đàn hồi, thường lắp rất chặt với cần hay quả piston. Tuy nhiên, với cấu trúc phân tử liên kết chặt không trượt lên nhau giúp PU có mô-đun đàn hồi cao. PU có độ bền, tính kháng mài mòn, tính kháng tác động môi trường (thời tiết, oxy hóa, ozone) vượt trội so với các loại cao su thông thường. Hơn nữa, PU có khả năng kháng nhiều loại hóa chất vô cơ và hóa chất hữu cơ.
Với đặc tính tốt đến như vậy, PU được dùng để thay thế cao su trong sản xuất gioăng phớt xi lanh thủy lực trong những ứng dụng đòi hỏi chất lượng phải tốt. Các gioăng phớt xi lanh thủy lực Nhật, gioăng phớt xi lanh thủy lực của Đức hay các nước châu âu như Rexroth, Parker, Yuken, Festo hay SMC ( xi lanh khí nén) đều được sử dụng bởi Polyurethane (PU)
Dải nhiệt độ làm việc của gioăng phớt thủy lực PU là -40 ° C đến 105 ° C
1.3.2 Gioăng phớt cao su – Gioăng chỉ
gioang_phot_xi_lanh_gioang_chi
Đây là loại vật liệu rất phổ biến. Ở các xy lanh làm việc với áp suất nhỏ, xy lanh khí nén hay gioăng phớt làm kín thông thường, cao su là loại vật liệu lí tưởng. Với khả năng đàn hồi cao, độ bền tốt, gioăng phớt cao su thủy lực được dùng trong những điều kiện không quá khắc nghiệt, tần số và áp suất hoạt động không lớn.
Cao su Nitrile (NBR), Cao su Nitơ hydro hóa (HNBR), Cao su Fluorocarbon (FKM, FPM) được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp gioăng phớt. Doăng chỉ thường được làm bằng cao su với khả năng chống mài mòn và kết cấu đơn giản.
Dải nhiệt độ hoạt động là -40 ° C đến 135 ° C
1.3.3 Gioăng phớt Polytetrafluoroetylen (PTFE)
gioang_phot_xi_lanh_thuy_luc
Một cái tên khác cũng được biết đến của loại vật liệu này đó chính là Teflon. Với đặc điểm là chịu được nhiệt độ cao( điểm nóng chảy là 327 ° C ), đây là loại vật liệu quá lí tưởng để chế tạo gioăng phớt chịu nhiệt độ cao. Teflon nguyên chất gần như hoàn toàn trơ về mặt hóa học, không tan trong hầu hết các dung môi hoặc hóa chất, và đủ ổn định nhiệt để được sử dụng trong khoảng từ -200 độ C đến +260 độ C mà không bị biến chất. Đây là một trong những đặc tính ” quý” mà không phải loại vật liệu nào cũng có được để sản xuất doăng phớt thủy lực.
Bên cạnh đó, hệ số ma sát của Teflon cũng rất nhỏ. Những xy lanh hoạt động với tần số cao thường được sử dụng phớt thủy lực Teflon.
2. Một số dạng hỏng của gioăng phớt cao su xi lanh thủy lực
2.1 Gioăng phớt cao su thủy lực rất hay bị mòn
Mòn bề mặt là hiện tượng thường thấy của tất cả các chi tiết chuyển động khi làm việc. Gioăng phớt cao su lắp trên đầu cần piston có tần suất hoạt động lớn, lại làm bằng vật liệu ” yếu” hơn kim loại rất nhiều, nên hiện tượng mòn của gioăng phớt cao su rất hay xảy ra.
gioăng phớt thủy lực bị mòn
Các bộ gioăng phớt cao su thủy lực được nhiều hãng sản xuất liên tục cải tiến, thay bằng các vật liệu chống mài mòn hơn rất nhiều như Polyurethane PU, Teflon có độ cứng bề mặt cao hơn, chống mài mòn tốt hơn, nâng cao tuổi thọ làm việc. Tuy vậy, với tần suất hoạt động liên tục, hiện tượng mòn bề mặt làm việc vẫn không thể tránh khỏi với gioăng phớt xi lanh thủy lực.
Cần chú ý rằng, hiện tượng mòn bề mặt chỉ xảy ra với các gioăng phớt động thôi nhé. Nếu không có sự dịch chuyển giữa hai bề mặt, hầu như hiện tượng mòn bề mặt sẽ không xảy ra. Ma sát giữa dầu thủy lực áp suất cao và bề mặt phớt tĩnh ảnh hưởng rất nhỏ, không đáng kể. Vì vậy, anh em chú ý, chỉ có gioăng phớt cao su xi lanh thủy lực động mới bị mòn.
2.2 Gioăng phớt cao su thủy lực bị biến dạng nhiệt
Hiện tượng mòn luôn đi đôi với hiện tượng biến dạng nhiệt. Nhiệt ở đây đến từ hai nguyên nhân. Một là do nhiệt hệ thống, hai là nhiệt do ma sát.
gioăng phớt biến dạng nhiệt độ cao
Nhiệt từ hệ thống chính là nhiệt độ của dầu thủy lực, nhiệt độ của môi trường bên ngoài tác động vào. Ví dụ, một số ứng dụng, cần đảm bảo nhiệt độ dầu thủy lực phải trên 80 độ C như xúc rửa đường ống thủy lực, doăng phớt cao su nào có nhiệt độ phá hủy nhỏ hơn, sẽ bị biến dạng nhiệt.
Hay là những xy lanh thủy lực, xy lanh khí nén được xử dụng trong các lò đốt, lò hơi, xưởng đúc. Nhiệt độ môi trường làm việc lên tới vài trăm độ thì hiện tượng biến dạng nhiệt cũng sẽ xảy ra. Trong những ứng dụng này, bắt buộc phải sử dụng gioăng phớt cao su chịu nhiệt.
Khi làm việc dưới nhiệt độ cao, đặc tính đàn hồi của gioăng phớt cao su giảm dần. Nhiệt độ càng cao, độ đàn hồi càng giảm. Lúc này gioăng phớt sẽ bị biến dạng, không còn giữ nguyên được hình dạng làm việc ban đầu, gây rò rỉ dầu.
Nguyên nhân thứ hai là biến dạng nhiệt cục bộ. Ma sát liên tục giữa bề mặt làm việc của gioăng phớt cao su thủy lực với thành ống xy lanh sẽ tạo ra nhiệt. Mặc dù lượng nhiệt này sẽ được lấy đi bởi dầu thủy lực, song nếu như dầu thủy lực cũng ở nhiệt độ cao thì khả năng nhiệt ma sát sẽ làm gioăng phớt thủy lực biến dạng rất nhiều. Tất nhiên, nguyên nhân thứ hai này chỉ xảy ra với gioăng phớt xi lanh thủy lực động.
2.3 Hiện tượng nứt vỡ phá hủy gioăng phớt thủy lực
Vì một lí do nào đó, áp suất hệ thống tăng cao mà van an toàn không tác động hoặc hệ thống không có van an toàn( tất cả các hệ thống thủy lực đều phải có van an toàn), thì chi tiết bị phá hủy đầu tiên chính là gioăng phớt thủy lực.
gioang_phot_thuy_luc_bị_nưt
Điều này vô cùng dễ hiểu khi đây là một chi tiết yếu nhất trong cả một hệ thống thủy lực. Hầu hết các chi tiết làm việc trong hệ thống, đều được chế tạo với độ chính xác cao cùng với vật liệu kim loại có cơ tính tốt. Không những vậy, chúng còn được tăng cường chất lượng gia công nâng cao như nhiệt luyện tôi + ram, thấm các bon, thấm ni tơ. Trong khi đó, với chất liệu cao su tổng hợp hay các poly tổng hợp, vốn có cơ tính thấp hơn rất nhiều so với kim loại sẽ trở thành điểm yếu nhất của hệ thống.
Hiện tượng phá hủy gioăng phớt thủy lực thường chỉ xảy ra khi gặp sự cố chứ ít khi do lỗi thiết kế. Hầu hết các kĩ sư thủy lực đều lựa chọn các loại gioăng phớt thủy lực có áp suất làm việc cao hơn rất nhiều so với yêu cầu.
Gioăng phớt cao su thủy lực thường hỏng do sự cố kiểu này hay gặp đối với các máy công trình như máy xúc, máy khoan dưới biển. Đối với các loại máy công trình, van an toàn luôn làm việc hiệu quả. Thế nhưng, khi tuổi thọ máy cao, van an toàn không còn tốt, hiện tượng quá tải sẽ thường xuyên diễn ra hơn.
2.4 Gioăng phớt cao su thủy lực bị hỏng do hóa chất
Đây cũng là một dạng thường hỏng của gioăng phớt cao su thủy lực. Thông thường, với những môi chất làm việc đặc biệt, việc lựa chọn gioăng phớt mang tính đặc thù là một việc không hề dễ dàng. Hầu hết các doăng phớt xi lanh thủy lực có môi chất làm việc là dầu thủy lực.
Gioăng phớt trong xi lanh hóa chất
Khi môi chất làm việc hay môi trường xung quanh là các hóa chất, chúng ta cần phải tham khảo ý kiến từ các nhà sản xuất doăng phớt để tìm loại phù hợp. Gioăng phớt cao su thủy lực thông thường chỉ có thể sử dụng tốt và có tuổi thọ, độ bền cao với dầu thủy lực 32, 46 hay 68. Lựa chọn không đúng hay mua xi lanh mà không để ý tới môi chất làm việc sẽ gây hư hỏng nặng cho không chỉ gioăng phớt mà còn cho cả xi lanh nữa. Các bạn cần chú ý tới điểm này.
2.5 Gioăng phớt cao su bị xước
Khoảng độ 80 đến 90% hư hỏng gioăng phớt thủy lực đến từ hiện tượng xước gioăng phớt cao su thủy lực. Nguyên nhân gây xước thì có nhiều như dầu bẩn, thao tác sai trong quá trình lắp đặt hay đơn giản chỉ là do gioăng phớt chất lượng thấp.
gioang_phot_thuy_luc
Nguyên nhân đầu tiên được cho là đến từ dầu bẩn. Vì một lí do nào đó, chất bẩn như mạt kim loại, hạt cát xâm nhập được vào hệ thống. Các hạt bẩn này sẽ theo dầu thủy lực đi khắp hệ thống, len lỏi tới mọi ngõ ngách các thiết bị. Dưới áp suất cao, dưới chuyển động tịnh tiến, ma sát, các hạt bẩn này chà xát lên bề mặt gioăng phớt, lên bề mặt kim gây hư hại không chỉ cho doăng phớt mà còn cho cả các thiết bị trong hệ thống.
Khi gioăng phớt thủy lực xuất hiện vết xước nhỏ, ban đầu, vẫn giữ được khả năng làm kín tốt, hệ thống vẫn lên áp được bình thường. Tuy nhiên, dưới áp suất cao, vì hệ thống thủy lực luôn vận hành với áp suất gấp khoảng 10 lần khí nén, tối thiểu cũng phải hơn 100 bar thì vết xước nhỏ đó lại là một mối nguy hại lớn.
Áp lực dầu cao sẽ len lỏi vào vết xước nhỏ kia và xé tan chiếc gioăng phớt cao su vốn có độ bền cao. Hiện tượng này tương tự như sự phát triển phá hủy hiện tượng mỏi ở bề mặt kim loại, cụ thể là bánh răng ăn khớp. Các vết nứt tế vi sẽ phải hứng chịu áp lực lớn từng đợt ăn khớp một và nhanh chóng bị “xé” toang ra, gây hư hỏng một vùng lớn. Một nguyên nhân nhỏ mang lại một hậu quả nặng nề phải không nào.
Nguyên nhân thứ hai, gioăng phớt cao su bị xước do thao tác sai trong quá trình lắp đặt hay bảo dưỡng, kiểm tra xi lanh định kì. Với điều kiện làm việc khắc nghiệt, các nhà sản xuất gioăng phớt xi lanh luôn tạo ra những sản phẩm chất lượng tốt nhất. Khi sờ hay dùng tay kéo doăng phớt, anh em cũng có thể cảm nhận được chất lượng của chúng, cực kì dai và cứng.
gioang_phot_thuy_luc_rat_cung
Thế nhưng, chính vì điều này mà rất nhiều anh em thợ, nhất là mấy anh em mới vào nghề thường rất ” mạnh tay ” khi làm việc. Mình đã từng chứng kiến rất nhiều anh em, dùng tua vít hay thanh sắt nhỏ, mũi nhọn để kéo dãn gioăng phớt khi lắp vào xi lanh thủy lực. Có thể là anh em đã từng nhìn thấy ai đó làm, có thể là do không hiểu hết được tác hại của trầy xước gioăng phớt.
Đúng là việc lắp gioăng phớt vào piston, vào trục là một điều không dễ dàng vì rất cứng và dày, hầu như không đàn hồi. Trong một số video nước ngoài, người ta cũng dùng các thanh sắt để có thể kéo giãn gioăng phớt khi tra vào cần hay quả piston. Thế nhưng anh em cần chú ý rằng, thứ nhất họ không dùng vật nhọn và thứ hai, đó là những loại gioăng phớt chống trầy xước. Ở nước ngoài, thường khi bảo dưỡng hay thay thế, người ta sẽ mua cả bộ từ công ty chế tạo xi lanh hay công ty gioăng phớt. Các bộ gioăng phớt này thường có chất lượng cao như các bộ gioăng phớt trong xi lanh ban đầu.
Thế nhưng, gioăng phớt ở ta thì lại có chất lượng kém hơn rất nhiều, và hầu như là gioăng phớt thủy lực Trung Quốc. Mình sẽ không giải thích thêm về chất lượng của gioăng phớt Trung Quốc nữa, anh em tự suy nghĩ nhé.
Hư hỏng gioăng phớt thủy lực chất lượng kém
Một nguyên nhân nữa cũng đến từ việc thay thế và lắp đặt sai gioăng phớt đó là lắp sai chiều. Việc lựa chọn thông số gioăng phớt thủy lực sai về áp suất làm việc của gioăng phớt xi lanh thủy lực, sai về nhiệt độ làm việc, sai về môi chất làm việc, sai về kích thước, sai về kết cấu gioăng phớt thủy lực( gioăng phớt cao su tròn thành gioăng phớt cao su tiết diện Y) thì mình xin phép không bàn tới nữa vì đó là sai cơ bản khi lựa chọn gioăng phớt. Mình chỉ đề cập tới việc lắp đặt sai chiều.
Đôi với các loại gioăng phớt cao su có kết cấu không đối xứng trên dưới và không đối xứng trái phải, anh em cần lưu ý lắp cho đúng chiều. Cách đơn giản nhất là xác định đúng bề mặt làm việc và tra vào đúng chiều. Anh em nào thấy khó khăn thì nhớ chụp ảnh trước khi tiến hành tháo gioăng phớt thủy lực ra nhé.
Việc lắp đặt sai chiều tai hại như việc không lắp gioăng phớt thủy lực trong xi lanh. Trên gioăng phớt thủy lực, chỉ có một phần nhỏ có khả năng làm kín, đó chính là bề mặt. Các phần còn lại chỉ hỗ trợ tăng cường độ cứng vững cũng như cố định gioăng phớt vào các khe rãnh trong xi lanh thủy lực. Bề mặt làm việc đó phải được xác định đúng và quay về hướng làm việc chính của xi lanh. Tất nhiên, hầu hết anh em đều có thể tránh được lỗi này, mình trình bày để anh em chú ý thêm.
Anh em tham khảo cách lắp đặt gioăng phớt xi lanh chuẩn ở đây nhé.
2.6 Gioăng phớt cao su xi lanh thủy lực hỏng do ” đểu “
Mình có cần phải đi sâu vào phần này không nhỉ. Trong hệ thống thủy lực, mình chưa bao giờ dùng đồ rẻ.
gioăng phớt cao su thường xuyên bị hỏng
Tất cả sản phẩm kém chất lượng đều hỏng trong thời gian ngắn. Thế nên anh em khi lựa chọn đồ, cần phải cân nhắc. Xi lanh thủy lực, van thủy lực, bơm thủy lực, dầu thủy lực là các thiết bị rất quan trọng trong hệ thống, hầu hết anh em đều mua hàng tốt cả. Thế nhưng, đối với các chi tiết nhỏ như gioăng phớt cao su thủy lực thì mọi người lại ít chú ý, mua nhanh, thay ẩu.
Anh em có để ý rằng, xi lanh thủy lực, xi lanh khí rất ít khi hỏng ống hay hỏng cần, vì momen hay lực đẩy đều đã được tính dư khi thiết kế, van an toàn cũng đã được trang bị. Gioăng phớt chính là mắt xích yếu nhất trong hệ thống thủy lực nói chung và trong xi lanh nói riêng.
Cần lựa chọn những bộ phớt có chất lượng tốt, xuất xứ từ các nhà sản xuất có uy tín trên thế giới, các nhà phân phối gioăng phớt thủy lực có chuyên môn mới có thể đảm bảo được chất lượng. Một lưu ý nhỏ cho các bạn là, gioăng phớt để bên ngoài không khí lâu mà không được đóng gói cẩn thận cách khí, sẽ bị hiện tượng gọi là ” ải “. Với những loại gioăng phớt này, nhìn bên ngoài rất mới song có độ bền rất thấp.
Gioăng phớt cao su từ các hãng có uy tín hay từ nước ngoài thường có giá rất cao, vì chúng được sản xuất bởi chất liệu tốt. Độ chính xác gia công của các loại gioăng phớt này thường tới cỡ micromet, tức là nếu nói nôm na, độ chính xác gia công sẽ rơi vào khoảng 5, 6 trong thang đo cấp độ chính xác gia công tổng là 20 cấp. Cùng là một kích thước phớt cao su, giả sử phớt cao su 25x37x6, với những bộ phớt thủy lực tốt, dung sai chỉ rơi vào khoảng 0.00002mm. Đó là sự khác biệt đầu tiên của gioăng phớt cao su thủy lực chất lượng
gioăng phớt chất lượng
Sự khác biệt thứ hai đến từ chất liệu của gioăng phớt cao su thủy lực. Đối với các loại gioăng phớt thủy lực chất lượng tốt, sự pha trộn tạp chất là hầu như không có. Cơ tính đến từ các vật liệu trùng hợp độ bền, độ chịu nén, khả năng chống mài mòn cao. Chính vì thế, các bộ gioăng phớt thủy lực có khả năng chịu áp lực cao, đặc biệt, chống trầy xước rất tốt. Lớp bên ngoài bề mặt làm việc có độ nhám nhỏ, tức là độ bóng bề mặt cao.
Gioăng phớt xi lanh nhập khẩu
Giá của bộ gioăng phớt thủy lực cao su hãng thường đắt hơn các loại bình thường rất nhiều. Các ông nên suy nghĩ và cân nhắc khi mua gioăng phớt cao su thủy lực giá rẻ nhé.
3. Hướng dẫn lựa chọn thay gioăng phớt cao su thủy lực
3.1. Dải áp suất làm việc của gioăng phớt cao su thủy lực
gioăng phớt chịu áp cao
Đây là thông số đầu tiên mà mình muốn anh em cần phải xác định trước khi tiến hành chọn các thông số của gioăng phớt thủy lực. Dải áp suất này bao gồm áp suất làm việc định mức và áp suất phá hủy. Bên cạnh áp suất làm việc, anh em còn cần phải tính đến áp suất phá hủy. Thông thường áp suất phá hủy được các nhà sản xuất tính đến trong quá trình sản xuất, và nó cao hơn rất nhiều so với áp suất làm việc.
Trong một số trường hợp, khi sự cố xảy ra mà van an toàn không có hoặc không tác động, áp suất sẽ nhanh chóng tăng cao, vượt qua áp suất làm việc. Tuy vậy, gioăng phớt thủy lực vẫn có thể giữ vững chức năng làm kín. Nếu áp suất này tiếp tục tăng, tăng đến áp suất phá hủy, thì khi đó, gioăng phớt cao su thủy lực sẽ bị nứt, bị xé ra, gây rò rỉ dầu. Nếu không có van một chiều, rất có thể sẽ gây nguy hiểm cho các vật xung quanh.
Chính vì điều này, trong tất cả các hệ thống thủy lực, đều phải có van an toàn. Sự cố sẽ vô cùng nghiêm trọng nếu như doăng phớt thủy lực bị phá hủy.
gioăng phớt thông minh thủy lực
Để chống phá hủy gioăng phớt thủy lực, cần lựa chọn gioăng phớt chịu được áp suất cao. Tất nhiên, tính kinh tế luôn luôn phải đi kèm. Các nhà thiết kế gioăng phớt cao su xi lanh thủy lực đã vô cùng sáng tạo khi tạo ra được loại gioăng phớt thông minh thủy lực. Bên cạnh chức năng thông thường làm kín, gioăng phớt thông minh thủy lực còn có khả năng xả dầu khi áp suất dầu của hệ thống tăng lên không ngừng. Với khả năng đặc biệt này, gioăng phớt thông minh thủy lực sẽ hạn chế được khả năng phá hủy, giảm thiểu nguy cơ nguy hiểm cho hệ thống.
Mọi người tham khảo video sau về gioăng phớt thông minh thủy lực.
3.2 Dải nhiệt độ hoạt động của gioăng phớt xi lanh thủy lực
Thông số thứ hai mà anh em cần phải lưu ý khí chọn lựa gioăng phớt cho xi lanh thủy lực đó là nhiệt độ hoạt động. Với những ứng dụng thông thường, gioăng phớt xi lanh có phạm vi hoạt động từ -30 đến 100 độ C.
Gioăng phớt chịu nhiệt độ cao
Tuy nhiên đối với những ứng dụng khắc nghiệt hơn, như xi lanh trong các xưởng đúc, lò hơi, hay thậm chí là dưới biển bắc cực, gioăng phớt thủy lực cần phải có giải nhiệt độ đặc biệt. Các loại xi lanh này phải dùng phớt có nhiệt độ cao hơn rất nhiều, được làm từ các vật liệu có nhiệt độ hoạt động cao hơn cao su như simriz với dải nhiệt độ là từ -10 đến 305 độ C, Flourocacbon với giải nhiệt độ từ -40 đến 204 độ C, silicone với giải nhiệt độ từ -60 đến 200 độ C. Đối với các ứng dụng cần nhiệt độ cao hơn như piston trong động cơ xe máy, xe hơi, phớt làm kín bằng vật liệu kim loại, gọi là xéc măng.
3.3 Môi chất hoạt động và môi trường xung quanh gioăng phớt cao su thủy lực
Thường môi chất làm việc trong tất cả các xi lanh là dầu thủy lực. Tuy vậy, một số ít, người ta vẫn dùng xi lanh để bơm các môi chất khác như hóa chất công nghiệp, hóa dược y tế.
Đối với 1 số khác thì xi lanh thủy lực sẽ làm việc trong môi trường hóa chất. Mặc dù môi chất làm việc trực tiếp không phải hóa chất, xong làm việc trong môi trường đặc biệt này, phớt gạt bụi bên ngoài vẫn chịu tác động nặng nề.
gioăng phớt thủy lực chống hóa chất
Những gioăng phớt thủy lực trong trường hợp môi chất là hóa chất, sẽ được làm bằng vật liệu chống được sự ăn mòn. Kể cả nếu môi chất là dầu thủy lực, thì độ nhớt cũng tác động lên hiệu quả sử dụng của gioăng phớt cao su một cách đáng kể. Hầu hết mọi người khi lựa chọn gioăng phớt, đều bỏ qua độ nhớt dầu thủy lực ,chỉ tập trung vào kích thước và áp suất làm việc. Anh em cần chú ý mua đúng loại gioăng phớt có khả năng chống lại sự pha hủy khi môi chất làm việc không phải là dầu thủy lực
3.4. Kết cấu và kích thước của gioăng phớt xi lanh thủy lực
Thông số cuối cùng này thì anh em nào cũng rõ khi lựa chọn doăng phớt cao su. Kết cấu của gioăng phớt thủy lực tại mỗi vị trí là không giống nhau. Tùy theo chức năng mà có một số kiểu loại doăng phớt dưới đây.
Phớt cao su lõi sắt
Phớt cao su thông thường
gioang_phot_thuy_luc thong_minh
Phần cuối cùng sau khi lựa chọn kết cấu chính là lựa chọn kích thước chuẩn. 3 kích thước mà anh em cần đưa ra để mua bất kì loại gioăng phớt nào đó là đường kính trong, đường kính ngoài và chiều dày.
Các kích thước của gioăng phớt thủy lực
Xong rồi. Trên đây là toàn bộ những gì mình muốn trình bày cho mọi người về gioăng phớt cao su thủy lực. Hi vọng giúp ích phần nào cho anh em. Tiện đây mình cũng quảng cáo xíu nhé, mình cung cấp gioăng phớt thủy lực, hàng tốt nên anh em cứ yên tâm.
Còn chần chừ gì nữa mà không gọi ngay cho chúng tôi để có được sự hài lòng nhất. Với đội ngũ tiến sĩ kỹ sư trẻ năng động trong và ngoài nước trên 5 năm kinh nghiệm hi vọng sẽ mang lại sự lựa chọn tốt nhất cho khách hàng.
Sự cố của các bạn là trách nhiệm của chúng tôi! Gọi ngay đi!
